Pastor Bo khan thu a sawi dawn-1

 BO SERMON

PASTOR BO KHAN THU A SAWI DAWN – LALSAWMA

Thawhṭanni a ni a, khaw mipuite chuan zan inkhawm hlan nghakhlelin an chang ṭhuap a. An hnathawhna hmunah leh inah tîiti dang a leng meuh lo. Chawlhnia thil thleng chanchin ngaihthlak hlan an nghakhlel a ni. 

Thim hlimah chuan Biak In dar chu a lo ri vul vul a, ṭhutna chan loh hlauvin mipuiin Biak In an pan sung sung a. Hmeichhe naupang pakhat hian a ṭhiannu a va au va, “I inkhawm dawn em?” a ti a, ani chuan, “Zaninah eng inkhawm nge aw?” tiin a zawt a, ani chuan, “Pastor bo khan thu a sawn dawn,” tiin a au let a ni. 

Pastor bo thusawi ngaithla tur chuan ṭhutthleng zawng zawng an luah khat vek a, an tawt deuh a ni ang, ṭhuthlengte an ṭhut tliak hlawm a. Biak Ina leng lo tualzawlah an awm ṭeuh bawk a, in 120 khua an ni a, Salvation Army in 10 vel an awm ve a; mahse Thawhṭan zan inkhawm chu khawtlang inkhawm a ni ta ber a. Upa Lianhrima’n inkhawm chu a hruai a, ṭanna hla atan, “Lalpa chu chawimawi r’u, Pathian chaka chu,” tih hi a thlang a. An zai uar hle mai a, an lam ta mup mup bawk a. Pastor bo an hmuh leh avangin Pathian chungah an lawm em em a ni. Chu chu kum 1995 October thla ni 17 kha a ni a, a khua chu Mualpheng a ni. 

Laina thlan siam 

Hemi hma Ningani (13) khan Pi Thangvelin a pasal Roliana thlan a siam a, keini pawh min rawn sawm ve a. Dr. H. Thansanga nen ama motor-in zing deuhvah kan chhuak a, lungphunnaah chuan kan han tel ve a ni a. Kan kal lamah chuan Ruallung leh Mualpheng inkara Ralliankawn kan pelh chiahin Pu Thansangan thil mak deuh a sawi a: “Hmana kan kalin kan hma kalkawngah khan mi pakhat hi a lo chhuk a, nihliap hi a rawn khum a, a tivir mawp mawp a. Mahse, kan intawh hmain a nihliap chu kawng thlangah a thlawk thla ta daih a, mihring pawh chu kan hmu zui tawh chuang lo,” a ti. 

Kei chu Thangvelin nau Lalnghinglova inah ka innghat a. Ruai ṭheh zawhin Pu Thansanga te an haw leh a, kei chu, “Ka awl lai a ni bawk a, Chawlhni thlengin ka’n khawmuang ang e, Mualphengah hian thu a sawi dawn tlatin ka hria,” tia chhuanlam siamin ka châm dawn ta a ni. 

1. Bethel paha Ramriah

Zirtawp tuk chhuak chu a mawi kher mai. Favang ‘Vangpui’ a lo nit awh bawk a, khua a thian fai vuk a, rengchal an hram noh noh va. Mualpheng khawchhak lam râl, khua aṭanga mel khatah chuan tlang pawng zum riau hi a awm a, chu chu Tlangtlir an ti; khua aiin a hniam hret a, a inzawl thuak a ni. Tlangtlir hnuai pharh, chhimchhawng pêr chu thlawhhmaah an nei a, khua aṭanga lang leh a lang chiah lo, ‘Silaizawn mual’ nen. Buhpui ‘zuchhip’ Zo ngam an ching a, a rah tawh a; mahse a la hmin lo va, thlawhhma chu a hring mawi hle mai. Ka thleninpa hnenah chuan, “Thlawhhmaah sawn zanin chu k ava ‘bethel’ ang chu! Sa te pawh a awm lawm ni?” ka ti a. “A awm mai thei; mahse kumin chu thingsemim miin an chhar nasa a, mihring hnuhma a tam a, vau ramchang saw chu sanghalin an thleng lo mai thei. Ka silai hi i keng dawn nia,” a ti a. 

Tukhuan ai kham chuan silai kengin, riah chaw paiin ka kal ta hnak hnak a. Feh kawng phei chu zawh zeli khua aṭanga lang tawp, Tuivamit mual chu kal liamin, Puilo khaw panna kawng hlui zawhin, chumi kawnga thlawhhma hla ber chu ka pan a, thlamah chuan ka innghat a. Chu chu khua aṭangin mel h nih a ni. A ram lam vauah ‘Ngura tui’ a awm, a piah lawka kâwn awm chu ‘Zai kâwn’ an ti. Ka innghahna chu Pi Saikungi lo a ni a, a fapa tlangval chu Biakngheta a ni. Thlam ram lam zau chu ‘Mausen” ram tih a ni a, Tuivawl bul thlengin nikumah an nei a, tunah chuan ‘ṭul’ a ni a; mahse a la pik lutuk lo; sakawr 6 lai an thlah a, kalkawng pawh a la zawh theih viau. 

Chawhnuah chuan Tuivawl kam ramchang ‘Tlângchêng’ an tihah chuan ka zu vak a, tlai thlengin ka awm a; mahse sa hnuhma a ṭhing a, kah tur ka hre lo. Tlaiah muangchangin ka hawng a, thlâm chu khaw thim hnuin ka thleng a. Rawng ka bawl a, thlai rah tharlâm tak tak ka chhum a, puar takin chaw ka ei a. Ka awmna in lam rite thlam chu a ûp deuh zawk avangin riah nan kan pan phei a. 

Zan dar 9½ velah thla a lo eng a, thlawhhma chu a mawi hle mai. Ka awmna chung lam vau ramchang dur dum hlip leh hnai lam thlawhhma zau ou ruih mai, Mualpheng lui thlenga hring thla nghulh chu zan thla engah ka thlir ka thlir a. Lo lu lama kiltheihrawk hram te, vauva thangfenpabawp leh thlahlai thing bul lawra vabak hram te, thing zuah buk lera hrangkir kûk reih reih te, a khât tawka tlumpui kui zawih zawih te nen, tin, lui mawng hla deuhva chingpirinu lo ‘hallelui’ dut dut nen; ka ngaithla reng a, ṭawngṭaina hranpa pawh ka hmang ṭan lawk thei lo. 

Dar 11-ah chuan khua a lo vawt ta deuh va, thlam thing hâk, fah leh ṭhil tumte chu ka mût a, namthlak ka hawng a, tlaitlan chunga zo zam kai âwmpawng leh berûl buk hnuaiah chuan ka han bei ve ta a. Inthlahrunna tur mi tum ah awm ve hek lo le, rilrua chhuak an gang chu ki hrang hranginka phuh chhuak ve ta bawrh bawrh a. Khawvel hi a veng hawk hawkin ka hria. Chung lam pawh khi lo hniam ruai ruai ṭhin hian ka hria a. Thla a muang veng veng mai a ni. Dar hnihah chuan ka mu ta a. 

2.Inrinni ramvah

Kan tleirawl ramvah chin ṭan laiin ka pain, “Sawma, Inrinni hi chuan sa pela ramvahloh a ṭha a ni. Chin hriat a ni lo va; tin, sa pawh kan va hliam thei a; chu lo rengah chuan kan va vanneiin, hawn zawh loh pawh kan kap mai thei a, Thawhṭan ngah a ṭul si ṭhin a. Kan vak a nih pawhin thim hmain in thlen leh tur a ni, Inrinni a ni si a,” a ti ṭhin. 

Tun ṭumah pawh Inrinni a ni si a, thim hmaa khua thleng hman turin ramvah chu ka tum ta a. Khawvarah chaw ka chhum a, thingpui k alum a. Thingpui ina chaw vei khat ka ei hnuin, thingfak phekah meihawlin, “Lunghmul phaiah ka kal, 5:45 a.m. LS” tih ka ziak a, chhuah ka tum a. Chutih lai chuan a lo neitu Biakngheta chu khua aṭangin a lo thleng a. “I va lo thleng hma e!” ka ti a, ani chuan, “Savate i an chet hmaa khalh ka duh ṭhin a, ka duh aiin ka tlai zawk a ni,” a ti a. Ka chhuak tur chuan, tlai dar 3 /4 vela thlam thlen leh ngei ka tum avangin ka khawnvar eng kem, chala vuah chi leh torch-light pangngaite chu ka dah a, nawalh bawm erawh chu ken atan chhuarah ka dah chhuak a. Mahse, nawalah pawh chu ka ak ta chuang lo a ni. (Mizovin, “Mi mawlhtu a awm a ni,” an tih ṭhin kha a ang ṭan awm e.)

Mausen ram ṭul khawngah chuan ka kal ta zar zar a. Ka kal tumna chu Mualpheng lui leh Lunghmul lui inkar, thên hmun ram chang a ni a. Hetah hian kum 4 lai kal taah khan, Tuivawl lam aṭangin Pu Rodinga hovin kan ramvak tawh a. Kuminah pawh thên a rah phawt chuan sa a awm ngei ka ring a. Mausen rama ‘biak in hnuai mual’ an tihah chuan ka chhuk a. Muapheng lui thlen hmaa ṭul hla berah chuan hmarchapui hi a hmin sen tuar a, ka la mawlh mawlh a. Hnah changin pahnih chaw fun tiat vel hian ka fun a, ka ak ta a. 

Mualpheng lui chu ka ding lama lo luang thla a ni a, ka kân a, lui kam ngawpui ka lut a, nghal chang hian a lo nawr thar viau va. Hnim karah ka din lai chuan ka hma lam hlam 15 vela hrui lo uaiah hian hauhuk a lo ban thla zawt zawt a, ka thawm hriain min rawn fiah a ni. Hruiah chuan a lo ṭhu a, min hmuh tumin min thlek min thlek a; mahse min hmu fuh thei lo. Kei chuan, “Ka kap dawn lo che, chho leh rawh,” tiin ka va au va, a chho bo leh ta mai a. 

Ngawpui chung mau hmun ka lawn chhuak a, ka phei zel a, kawrte rum thuk tak, ‘Mubu lui’ an tih chu ka va thleng a. A kam lehlam chu awih tak mai, ko sang deuh hi a ni a. Thei leh thei lovin hrui zam vuanin ka lawn chhuak a, mual khat ka tan luam leh hnuin ka tum ram chu ka va thleng ta a ni. Mahse thên a rah loh kum a lo ni a, sa a che meuh lo. Hmun khatah nghalchang chetna thar ka hmu a, chu chu châng mai ila a ṭha ang tiin theichhâwl kungah chânna ka siam a, ka ṭhu ta a. Mahse sa pawh, zâwng pawh, sava pawh ka chang chhuak lo. 

3. Bona

Dar thum a pelh chuan hawng turin ka chhuk a. Ka lo kalna lama let phei lehin Mubu lui kam kham ko ka va thleng a. Awihpanga uai thlak kha ka peih lo va, mual dung hi zawh chhuk ila, a mangah ka kai mai ang, tiin ka hêl ta a ni. Lui chu ka zu thleng ngei mai a, Mualphen lui nia ka ngaih chu ka ding lam aṭangin a lo luang thla ta tlat mai le! Han ngaih mai pawhin, hei chu a ni hauh lo, tih âwm tak hi a ni a. Ti ta lo chuan, “A mak mang e! In ka thlenah Nghinglova ka zawt fiah ang,” ka ti ta hlauh va, Mualpheng lui chu kân ngei tur ka ni a; mahse ka dinna chu lui luan dan nen han ngaihtuahin kân a ṭul ta tlat si lo a ni. Chu lui chu Lunghmul lui a ni a, tun hmain ka zawh tawh a, a awm tih ka hre chiang khawp mai: mahse Mualpheng lui niin ka ngai tlat a ni. (Mawlhtu a awm em ni?)

Luiah chuan thingluang hlui deuh hi a lo lawr a, tah chuan pa chhia lian pui pui hi a ṭo thluah a. Ina dah mawi atan hmeichhein an duh e, tiin han pawh mai ka tum a; mahse a sak tlat a. Thingtum ka la a, ka vaw nghek a, a ṭona thing pang telin a thlawn a, ka ak ta a ni. A la hring bawk a, kg 3 chu a ni ang. Ka han pên sawn tur chu lung chungah ka tlu chiam lehnghal a. 

(Chhunzawm zel tur)

Reference & Acknowledgement: -

Pastor bo khan thu a sawi dawn – Lalsawma, 2nd edition 1998, published by Saroj Laldinpuii, printed at Lengchhawn Press, Bethel House, Khatla, Aizawl.