Mizo Damdawi hrang2 te

Ziaktu : Vanlalkunga

Asthma :
i) Balhla kung tuai, a zung chawpa laka, a kung chu meiah rawh uai a, sahsawm a, a tui sawr tur. Chu chu Khawizù nen chawhpawlhin no ½-in ni khatah vawi 3 tal ei/in tur.

ii) Thingfanghma hnah ro leh Kawldài hnah daihlim a dah ro te, Tawtawràwt pàr hnah ro meizial anga zuk tein thawhah chhawk nan a tha a ni.

Thawhah zual laia enkawl dan :
Hnungzang ruh bawk, nghawng bul atanga pali-na thlenga kutzungpui leh kutzungchalin a bàwk laiah 1-2-3-4-5 thlenga hmeh thlak a, dinglam leh veilamah pali-na leh pathum-na zawn, zàngruh sìr tisaah kutzungpui leh kutzungchalin hmeh bawk tur a ni. Chutiang hlir chuan 5 mins chhung tih hnuah 5 mins chawlh a, tih leh thin tur a ni.

Âwmvèl :
Samtawkte rah rawtsawm emaw 'Awmvel' thingkung leh khåm panga bet thin tui sawr hnawih a tha hle a ni.

Âr pûl :
Uihlo hnah chhum tui intir a tha hle a ni.

BP sàng :
Kawldai hnah, a chim tawk tui leih a, darkar khat vel chhum hnuah 15ml-in ni khat ah vawi 3 in tur.

BP hniam :
Sunhlu rah den sawm a, chaw tlem nen pawlh a, 'Dawi' nena bilh tur a ni a, Ni 3 chhung emaw a thawh hunah no ½-in zing leh tlaiah in/ei tur a ni.

Chuap :
Balhla kung densawm tui sawr a, no te deuhin ni khatah vawi 3/4 in tur. Ni 7 chhung ei tur.

Chhûl láwng :
Tàtkawng pil densawm a, a chim tawk tuiin darkar 12 vel chiah tur a ni a, chumi hnuah sawr a, thlitfim hnuah 15ml in ni khatah vawi 3 in tur. Ni 7 chhung ei tur a ni. Tin, Teak thing pil pawh hetiang bawka sawngbawl hian a hman theih tho a ni.

Chingchip seh :
A sehtu chingchip chu tihhlum a, a pum chhunga tui awm chu hnawih mai tur a ni. Ramhmul damdawi chu a ni chiah lo a, ka telh ve tho a ni.

Ha nâ :
Khuangthli hnah chhum tui in leh a hnah tui sawr seh sawm leh a tui hmuam a, a na lai chiah tir mai tur a ni.

Kal :
Perhpawng chaw (hnim chi khat) emaw Hnim thuamthum, a kung leh a hnah densawm a, a chim tawka tuia chiah a sawr a, thlitfim hnuah in tur.
Dose : 15ml-in ni khatah vawi 3 ei/in tur.

Kal/Zunkawng :
Khamhlo hnah, a chim tawk tuia darkar 1 vel chhum hnuah thlitfim a, no ½ atanga no 2 thlengin ni khatah vawi 3 in tur a ni.

Khawihli :
Hnahchhah hnah hem uai a, bel mai tur a ni.

Kaih :
Hnahchhah hnah emaw Mutih hnah tui sawr in a tha a ni.

Lu nâ :
Purûn sen ràwt diak bekah leh kutphah chungah bel/dah a, mut vang vang mai tur a ni.

Mit thîp/Mit thak :
Ngiau thing hnah thuai emaw den sawm sawk sawk a, a chimtawk tuiin darkar 12 chiah a, thlitfìm hnuah mit sil nan hman mai tur a ni.

Nau nei Hnute tui nei harte tan :
Thingfanghma hnah hnuailam thai ràn vak a, hem uaia hnute hmur tello in hnute bu tuam tur a ni. Tin, Changkha hnah rawtsawm a, bel a tha bawk, reilote chhungin Hnute tui a awm nghal thei a ni. (Mak ve mai mai ka ti a ni.)

Pumpui :
_i) Ngiau thing hnah densawm a, a kawi tawka tui leih a, darkar khat vel chiah hnuah sàwr a, thlitfím hnuah a thlum leh kha inpawlh tawkin Khawizù nen pawlh tur! 15ml in ni khatah vawi 3 chaw ei hmain ei tur. Tin, pumna thut ang chiah chuan glass no ½ in ei a tha bawk a ni.

ii) Chhawntual thing pil sahsawm a, chhum tui in tur, a tam thei ang ber in thin tur a ni.

iii) Thuamriat thing pil chhum tui in pawh a tha a. Mahse, BP hniam tan chuan a tha lo.

Pile :
Hlonuar sen chi hnah rawt sawm no ½ vel a dah a, bawnghnute a tihkhah a, chawhpawlh a, a tak nen chuan zing karah ni 7 chhung in thin tur a ni.

Sekhupthur den sawm tui in pawh a tha a, mahse, pumpui ulcer nei tan chuan a tha lem lo!

Ril :
Fartuah hnah den sawm, tuiah darkar 1 vel chiah hnuah thlitfim a, a tui in tur.

Dose :Glass no ½ in zing leh tlaiah in thin tur a ni.

Ruh tliak :
Nothak hnah no artui hel pàwnvar (hawng) leh dawidim kutzungpui tiat vel rawt pawlha, chu chu ruhtliak laiah puan pan deuha tuam hnan mai tur a ni.

Rul chuk :
Rul chuktu tan bun a, tan bunna a hmuamhma lamin a chukna laiah chuktuah a, hip tir tur. Dawl kuang tan bun a hiptir pawh a tha a, Vakep kung pil or a hnah tihsawm a, a chuknaah bel tur. Tin, changel/Balhla kung tuisawr intir a tha. (Kei kha chu rakzu kha ka ngeih in kahria, a na pawh a chhawk viau mai, mahse min chuk hmaa zu in hmasak erawh a tha lo hle thung a ni. Doctor lamte chuan an ringin an pawm ve lem lo. Dr. Dangte erawh chuan Rulin a chuk vanga zu in hian Rul tur hnathawh a let tam takin a ti chak an ti tlat thung!)

Ringworm :
Uihlo hnah ràwtsawm tui sawr inchulh mai tur a ni.

Sciatica :
Bawnghnute 1 litre leh tui 4 litres chawhpawlh tur a ni a, chu chuan purùnvàr 150g rawtsawm puan pan deuha fun bawk a, rei tak chhum tur, 1.250l thlenga a kang hunah purunvar chu sawr a, paih mai tur a ni.
Dose: 25ml (chaw ei fian hnih vèl) in ni khatah vawi 5 ei tur.

Serh thak (Hmechhia) :
Sunhlu kung pil densawm a, a chim tawk tuia chhum a, a zatve a kang thleng a chhum hnuah a tui chu thlitfim a, zing leh zàn mut dawnah serh sil nan hman thin tur a ni.

Thin lian/Mítliàm :
i) Mithi sunhlu sah sawm a chimtawk tuia chhum a, a zatve kangin chhum tur, thlitfim hnuah 15ml in ni khatah vawi 3 ei tur. He damdawi ei lai hian hriak leh damdawi dang ei loh tur a ni.

ii) Theikelki/Theiheràwt hnah chhum tui chaw ei dawn apiangin no khatin in tur.

iii) Chakai hel leh Tumbu den pawlh tui in emaw a tak ei emaw, chhum hmin pawhin a tha tho a ni.

iv) Mutih vàr leh thinghmarcha thial pawlh a ei emaw denpawlh hnua ei.

Tonsil/Hrawk nà :
Khuangthli hnah ro rawt sawm tui sawr thirfiante khatin zingah leh tlaiah ei/in tur a ni.

Thisen chhuak danna :
i)Hnahchhah den sawm tui sawr hnawih a, tuam hnan tur a ni.

ii) Japanhlo emaw tlangsam tui sawr hnawih a tha.

iii)Balhla/Changel kung tuisawr a tha tho bawk a ni.

Tît/Khawmualkaikuang seh :
Panhnah rawt sawm bel mai tur a ni.Tin, Lèngsèr hnah ei a hnawih pawh a tha.

Thinlian :
Uihlo chhum tui no ½ in, ni khatah vawi 3 ei a, a kung tawi te tea tan bun 100, la zaia ramkhawm belvàl anga suih kual, Lu/chhip-a khum a, a fan zauh hnua ke lama lak chhuah tur. (Hei pawh hi a mak a, a dangdai riauin ka hria.)

Tha nâ/Nerve thalo :
Hnim chi khat, te reuh te te, Thasuih chhum tui emaw densawm tui sawr a zùt a tha a. Tin, Tumthang hnah chhum tuia zut pawh a tha a ni.

Vung/Ulh/Bilh :
Keptuam hnah hem uai emaw nuai zawra a na laia tuam hnan mai a tha. Kàwng nà leh ruh nà tan pawh a tha a ni. Tin, a bulbawk zai buna liah zeuh zeuh hi rannung tur seh damdawi a ni bawk.
(Thenkhat chuan vawi 3 liah hi a tawk an ti.Thilmak ve tak chu a ni!)

Vun thak :
Tengtere hnah densawm tui sawr a tha.

Comments

Popular Posts