LIANDOVA TE UNAU

LIANDOVA TE UNAU
Mizo Thawnthu
by Dahrawka, P.s.
Publication date 1987

Liandova leh Tuaisiala hi unau an ni a, Liandova hi a upa zawk a. An nu hovin an hmeithai a, an rethei em em a. Chutih nak alai chuan an nu chuan pasal dang a neihsan daih mai a. Liandova te unau chu an lungngai em em mai a, an tap an tap thin a. A nu kal dawnin Liandova chuan, “Ka nu kal suh, i kalin keini engtin nge kan lo awm ang, riltamin kan thi mai ang asin, engmah thawk thei pawh kan la ni si lo va,” a ti kiang kiang a. A nu chuan, “In awm awmin in awm ang a, in than thanin in lo thang ang a, nangni pahnih vanga pasal neih loh ka duh hleinêm,” a ti mauh mai a, a kalsan lui ta a. Tichuan an unau chuan an tap an tap mai a.

Tah tahin engmah a sawt si lo va, a tawpah chuan Liandova chuan a rilru a tikhauh va, “Haw rawh Tuaisial, tap tap tawh suh, ei tur zawn a tul. Mi ina inhlawhna kan zawn loh leh bahra laih tur a ni,” a ti a. Tichuan a changin bahra an lai a, a changin mi inah an inhlawh thin a. Liandova chuan ama eikhawp chu khawiah pawh a hlawh thei zel a. Mahse Tuaisiala chu kêp zel a ngai si a, chu chu an inhlawhna ten an awih si lo va, a nau chu a buaipui em em mai a. Bahra an laih changte chuan mi hriamhrei leh hmanrua hawh chawp a tul a, an thil hawh manah an bahra laih sate chu an chhuhsak leh teuh thin a. Tuaisiala chu engmah ti tham a la ni lo va, Liandova chauh chu a laitu a ni mai a. An unau kham khawp pawh an chang thei thin lo va. Rethei tak chaw kaw puar ei tur nei lovin an awm thin a.

Liandova chu mi buh vêng tur leh se vêng tur te hian a va inhlawh thin a, ama ei khawp bal te a hlawh thei a. Tualsiala chuan a kalna apiangah a zui ve zel a. An inhlawhna ina chaw ei tura Liandova a kal te hian, Tuaisiala chu in hnuai lamah a luhtir a, “Tikhan, in hnuaiah ngawi rengin sut awng zawnah lo awm la, bal ka rawn thlak thin ang a, chu chu i lo ei ve zel dawn nia,” a ti a. Chutia an tih loh chuan miin an unau ei tur chu an pe phal si lo va.

A nau chu Liandova chuan a khawngaih em em a, ei tur a hmuh apiang a pe ve zel a. Vawi khat chu chutia bal an inrawlruk thin chu Tuaisiala a lo ngampa ta deuh a, a a bawk si a, “Ka u, a lian lian kha han thlak rawh,” a ti roh va. Chu veleh a neitute chuan an hre ta a, Liandova chu an hau hrep a, “Bal i heh kan tih thin hi, i nau i lo rawlruk zuk nia le, nangni hrawk phir kan chawm peih awzawng lo a che u, chhuak hmanhmawh rawh u,” an ti a, an hnawk chhuak ta nghal a.

Liandova chuan hrawk hlawhna dang a zawng zel a. Mahse Tuaisiala a kêp tih an hriat veleh a hnawng zel thin a. Mi ramchhuahnaah te hian mi hnung zuiin an kal ve thin a. Mahse an hlawhtlin tumte pawh chuan a ruhkawl, a ti awm mang hlei lo chauh hi an chan tawk a ni thin a. Chutianga miin a ruhkawl an pek khawm te chu Liandova chuan an kawmchar papui chhungah a khung khawm zel a.

Ni khua a lo rei a, thing delh loh, lung delh loh na na na chu an lo fel ve ta tial tial a. Ni khat chu ei tur an nei hauh tawh lo va, inhlawhna tur remchang an hmu bawk si lo va, an vak an vak mai a. An vahna lamah chuan mim fang khat hi Liandova chuan an chhar hlauh mai a, a lawm em em a. An uanu chuan an inphel ta a.

Tuaisiala chu a riltam tum te hian a u hnenah chaw a ngen a, a tap leh mai thin a. A naupang a, a a bawk a, a u chu a timangang thei em em mai thin a. Chutichung chuan Liandova chuan, “Tuaisial, lungngai mah ta che, zangkhua a la bungbu thei alawm, chunga Pathianin bawkkhupin min en reng a nia,” a ti vei reuh thin a.

Vawi khat chu Liandova chu mi buh vengin a inhlawh a, a buh vên pah chuan saihlum a hrual a, a sihlumah chuan buh chu a hrual hnan zel a. Tichuan buhhum nena hrual saihlum tam tak a nei ta a. Lo vah a lo hun a, mi tlang kawng bul, kawtchhuah sirah chuan Liandova chuan pipu a suih ta a. Mi feh kal tur leh hawng tur lam te an chawl a, pipuah chuan an uai thin a. Chutia an uai hlan chuan Liandova chuan an hreipui leh chemte chu a lo hmang a, chumi bul vel chu lovah a vat ve thin a. Sawntlung thuam thum leh a vel zim tê chu a vat zo ve thei a. Buh tuh a lo hun chuan buh hum nena a hrual belh bawm a saihlum zawng zawng chu sawntlung pangah chuan a perh bei khat ta vek a. Chung chu a hunah chuan an lo to va, a tha hle nghe nghe a. Tin, pipu kha a la suih reng a, chuta uai apiangte tutlawh chu a hmang hawh a, a thlo zo ve thei ta a.

Ni khat chu an thlawhlaia an awm lai chuan choak hian rul a rawn pu a, an lo chungah chuan a lo thlawk a. Chu chu Liandova te unau chuan an hmu a, an lo au vak vak a, choak chuan a thlauh ta a. An va char a, Khuavang-rul a lo ni a, hnahthialin an fun a, thlam liangah chuan an zep ta a.

Chuta chin cu Khuavang pitar tê hian an awm loh hlan chuan buh chang rum leh sa hi Liandova te uanu tan a lo chhumsak diam thin a. Anni uanu chuan a ngaihna reng reng an hre lo va. Mi dah a ni ang tih te an hlau va, ei pawh an ei tha ngam thin lo va. Mahse a awm fo avang chuan an ei zel tho va. Nakinah chuan an chang a, an enthla ta a. Pitar tê hi a lo kal a, an rawng chu a bawl leh ta melh melh a. A tih zawh veleh chuan an man ta a. “Nangmah hi a ni maw ni tin kan tana ei tur min lo siamsak thin hi ni, engtizia nge ni le?” an ti a. Ani chuan, “Hman nia choakin a put rul in auh thlak kha ka fa a ni a, in lo chhan chhuak a, puan tharin in lo tuam lum a, dam takin ka hmu leh a, ka lawm em em a; chuvangin in tan thil tha tih ve ka duh a, in ei tur ka rawn siamsak che u a nih hi,” a ti a.

Liandova te uanu chuan an hnena awmah an ngên a. Mahse Khuavang pitar chuan, “In hnenah zawng ka awm thei lo vang, amaherawhchu min ngaih chang apiangin min ko ula, ‘Ka pi tê kha ka va ngai em ve aw’ han ti ula, nangmahni tanpui turin ka lo kal zel ang,” a ti a, a kalsan ta a.

Tum khat chu an khuate ramchhuak hi Liandova te uanu chuan an zui ve a. An kal kawngah chuan saphai lian zet mai hi a lo inkham a, thingtuluang emaw tiin an kan zel a. A hnuhnung berah Tualsiala chuan a rawn kan ve a, che hrut hian a hria a, a han en ngun a, a mit khap fuk hi a hmu ta a. a hlau va, a tlan a, a u hnenah chuan, “Kan thingtuluang kan khan mit a nei a, chet pawh a che hrut asin,” a ti roh va. “Awih loh loh tur sawi reng reng suh, ngawi mai mai rawh,” a ti a. Saphai a nih chu a ring a, mahse zêp bopui mai mai tha zawkin a hria a ni.

Nakin deuhvan chuan ramchhuakho chu an chawl a, an thu khawm a. Tualsiala chuan a thil hmuh kha mak a ti deuh va, a la a si a, a sawi leh ta mai a, “Nichina kan thingtuluang kan khan mit a nei a,” a han ti a. A u chuan a lo chhang thuai a, “Dawt dawt a nih chu, khawia thingtuluang mahin mit va neih lêk loh tur, i at vang a nih roh chu, a kau pawh a ni ang chu,” tih pah chuan, Tuaisiala chu a han sik ru hlawk a. Tuaisiala pui chuan min khap a duh tih a hre thiam hauh lo va, “Awiah a, eng nge maw min sih rawk chu le, mit a nei ngat nia maw le, chêt pawh a che thei asin, ka at vang a ni teuh lo em mai,” tiin a la tang khu khu a.

An thiante chuan an han zawt chiang ta a, saphai a nih chu an ring theuh va. Liandova hlauh ang ngei chuan, “I va en ang khai, saphai a nih chuan i that ang khai, a sa i chan nghal ang u. A nih loh leh Tuaisiala hi kan vêl hrep dawn nia,” an ti a. Liandova chu a lungawi lo hle mai a, a lo tleng bo tawh te pawh a ni thei ang tih te a ring a. Tuaisiala tan chuan a hlauhpui bawk a.

A hmun an va thlen chuan a lo la awm reng a. Tichuan an that a, an chan ta nghal a. Liandova rin ang ngeiin a sa tha chu anni unau chu an pe ve phal lo a. A pumpui leh ril bawr chu an pe a, “Kha kha in chan tawk a nih kha, lui mawng lamah tlan thla rawh u, in uih e,” an ti a.

Liandova chuan rethei a inti em em a, a lung a chhia a, a tap a tap ta mai a. Tuaisiala erawh chuan rethei intih nachang a hre ve lo va, an sa chante chu a sa chhe lai a ni tih a hre thiam ve lo va. Sa pumpui chu tlahthi chuan a zuk zai thin a, a ri rêt rêt a. A u hnenah chuan, “Ka u tap tap teh suh, chu eng emaw ni ka zai ri rêt rêt a nia, dar a ni awm e,” a ti thin a. Liandova chuan, “Khawia dar mah khatah va awm loh tur, i at vang vek a nih hi,” a ti a, a lungawi thei der lo va.

Tuaisiala chuan a zai ngut ngut a, a tawpah a zai tet ta hlawl mai a, a chhungah chuan thi leh dar hlir a lo awm tak tak a. Tichuan an thiante hmuh leh kha an hlau ve ta thung a, lui mawng lehzual chu an panpui ta sauh sauh va. An saphai thah kha khawchhak sumdawng, mi hausa tak mai Singaia dawlhtu a lo ni a. Tichuan Liandova te unau chuan thi leh dar an ngah ta em em mai a.

An tapkawm an ker a, tah cuan an darte chu an thukru ta vek a. An thite chu an thulah a khat teuhvin an beng bawk a. Anni unau pawh chu an awm ngaiin an awm a, an zêp tlat a. Chuti lo chu an chhuhsak mai ang tih an hlau va. Tumahin an thil neih chu an hre lo a ni.

Buh seng a lo hun a, Liandova te unau chu an thlamah an va kal a, Liandova chu a lungleng viau mai a,“Ka pi tê kha ka va ngai em ve aw,” a han ti a. Vau atangin Khuavang pitar tê kha a lo chhuak a. An hnenah chuan, “Eng nge in duh le?” a rawn ti a. Liandova chuan, “A, hei buh seng te a lo hun ta a, kan buh te min sengpui la kan ti a ni e, engmah hriamhrei leh hmanruate kan nei ve si lova,” a ti a. Khuavang pitar tê chuan,“Aw le, a nih tak chu, naktukah buh sengpuiah a khuain mi sawm ula, in buh sengna hmunah chuan ka lo lam ang a, tichuan buh chu nilenga seng tur a awm mai dawn nia. Amaherawhchu nangni unau chuan min nuih hlek suh ang che u; chuti lo chu in buh seng tur a awm lo mai ang,” a ti a. “Awle,” an ti a.

A khua chuan buh seng turin an sawm ta a. An buh seng ni chuan nu pui pui te hian, “Liandova te unau lo, ar hmai tia lek te chu nau chaw hmuam chung pawhin kan seng zo lawk mai ang chu,” an ti a. Nau chaw hmuam chung te chuan an lo thawk a. An han seng ta a, Khuavang pitar tê kha an hmaah chuan a lo lam a, a lo su hliau hliau reng a. Chutih chhung zawng chuan an seng zo thei ta lo va, nu nau chaw hmuam te chuan an chhak zel zul ta mai a. Nakinah chuan ni chu a lo thlang her ta bawih a, khua chu a lo tlai lam ta a. Tuaisiala buh seng ning chuan, “Ka pi tê reuh chu e,” a ti a, a han nuih ta a. Chu veleh chuan an buh seng tur zawng zawng chu a awm lo ta duak mai a, an zo chu a ni ta a. Liandova te uanu chuan an kum khat ei dawn lai buh an nei ve ta a. An la rethei hle chungin vanneihna eng eng emaw an tawk hret hret tan ta a ni.

Hetih hunlai vek hian, khaw danga lal ropui tak Lêrsia leh a hote chu Liandova te khuaah an zin a. An lalber Lersia chuan khua an thlen dawn chuan, “Miin min hre teh rêng emaw,” a ti a. Kangthaiin a invaw vual vek mai a, phar ang mai hian a paw hruah a. Chuti chung chuan khuaah an lut ta a.

Liandova te khuaa mite chuan Lersia thlen chu an chak theuh a. Mahse tuman an hre si lo va. Lersia a ni mahna tiin a hote zawk chu, “Nang ka inah lo thleng rawh,” an ti a, an kai darh zo ta vek a. An lalber chu a chuang ta reng mai a. Liandova te unau chuan Lersia chu an han kai ve ta a, “Ka pu, kan inah lo thleng rawh, ei tur engmah kan nei lo na a, kan mei lum tal rawn ai ve rawh khai,” an ti a. Lersia chuan, “Aw le, a va lawmawm ve le, ei tur zawng lungngai suh u, keiman ka nei e,” a ti a, a zui ta a.

In chhung an thlen chuan Lersia chuan a zupeng chu a han phawrh a, “Ka zu hi in teh u khai,” a ti a. Liandova te unau chu a han intir a. A thlum tui em em mai a. Tuaisiala pui chu a ngawi vung vung a, “A, a va thlum em, Lêrsia khawmchar zu an tih pawh heti lo liam hian a thlum bik lo vang,” a ti ta roh va. An mikhualpa chuan, “Keimah hi Lêrsia chu ka nih hi, pawnah sawn va chhuak la, ‘Lersia kan thleng e’ va ti rawh,” a ti a. Liandova chuan a fiamthu emaw a ti a. Tuaisiala chu an luhka tlang sangah chuan a va ding a, “Lêrsia kan thleng e” tiin a va au ta vak a.

Nakinah chuan mite an lo kal a, Lêrsia chu an va kai a, “Hawh ka inah lo thleng rawh, ar ka talh ang che, he mite zawng an mi chhe em a, ei tur pawh an neih loh hi,” te an ti a; a thenin “Vawk ka talh ang che,” an rawn ti bawk a, an sawm huai huai mai a. Lêrsia chuan tuma kohna chu a zawm duh tawh lo va,“Keini putuza hi kan inphu tawk a ni e,” a ti a. Zanriahah chuan Lêrsia buh fun leh sa fun te chu an ei a, a tuk thlenga an ei tur chu a lo nei a. Lêrsia chaw an han ei chu Tualsiala chuan tui a tikhawp a, a bar apiang hian, “A va han tui tehlul em! Van te pawh pit dawr tia lekin a ni ka hmuh,” a ti roh thin a.

Lêrsia chu a haw dawn ta a, Liandova te unau hnenah chuan,“In chungah ka lawm em mai a, ka khuaah lo kal ula, sial ka lo puichhuah ang che u,” a ti ta a. Tichuan Liandova te unau chuan Lêrsia chu an zui haw ta a, a inah chuan an thleng ve ta thung a. Ei tur tha tak tak leh tui tak tak a eitir a, nuam an ti em em mai a.

Liandova te unau chu an haw a lo hun dawn ta a. Liandova chu Lêrsia kawmchhak hmeithai inah chuan a han lêng a, “Ka pi, hei Lêrsia hian, ‘Sial ka puichhuah ang che u,’ a ti a, se eng khu nge maw tha ber dawn le?” tiin a han rawn a. Chu hmeithai chuan,“E, Taite, min rawn nachang i hria chu i fing hle mai a; tuman Lêrsia se chi tha ber an hre lo asin, a hre ber ka ni ang, min rawn fuh hle mai, se pa lian pui pui leh se pui lian pui pui te a huangah an awm khup ang a, chung chu hling duh hlek lo la, a hnuhnung berah kelpa tiat lek, favai zingah chil ula, a lo tho tarh tarh ang a, chu chu hling ang che u. Chu chu a se chi tha ber, thlakipa no nei thei chu a ni,” a ti a. Liandova chuan, “Aw le,” a ti a, a hre ta ran a.

An haw dawn tukah chuan Lêrsia chuan Liandova hnenah,“Khu, ka se huang chhunga se awm zinga mi khu in duh ber zuk hling rawh u le,” a ti a, a luhkaah chuan a thu vung vung a, a en ve reng a. Liandova chuan hrui a la a, se kawngkaah chuan a lo chang a. Tuaisiala chu a va khalh chhuahtir a. Se pa lian pui pui te chu Tuaisiala chuan a duh khawp a, “Ka u, kha kha hling rawh, kha tak kha lo hling rawh,” a ti chel chul mai a. Liandova lah chuan, “Ka hlin thelh,” a ti thin a, a chhuah zel a, a hling fuh duh hlek lo mai a. A hnuhnung berah chuan a pa chal lian deuh mai a la awm a, Tuaisiala chuan, “Ka u, hei hi chu lo hling ngei tawh rawh, a dang a awm tawh hlek lo a nia,” a ti a, a khalh chhuak ruau ruau mai a. Huang kawngka a hnai deuh velah chuan,“Ka u, hling rawh, ka u, hling rawh,” a ti a, a rak chul mai a. Liandova chuan muangchang hian, “A khaih! Ka hlin thelh,” a ti leh ta a. Tuaisiala chu a tap ta a, “Ka u zawng i sual em mai, i hling fuh duh lo zel a, a dang pawh a awm tawh si lo,” a ti a, a tap pur mai a.

Liandova chuan, “Tuaisial, lungngai mah ta che, keini unau phu tawk zawng khang lai favai kha han chil la, a lo awm leh mai ta ve ang,” a ti a. Tuaisiala chuan beisei tawh lo chung hian a han chil a, kelpui tiat lek sepui chu a lo la awm a, a lo tho tarh tarh a, chu chu Liandova chuan a hling ta a. Tuaisiala chu a lungawi lo em em mai a, “Ka u zawng a lian tha i hling duh lo va, a chhe ber kher i hling a…” a ti a, a phun nung nung mai a. Mahse Liandova chuan a thlêm a, “Keini zawng mi chhia kan nih hi, a lian pui pui te chu kan phu hleinem, hei hi kan phu tawk lek a nih hi,” a ti a. A kai a, an kalpui ta a.

Lêrsia chuan, “Kha, ka se chi tha ber in la ta a ni a, Pathianin mal a sawm dawn che u nia,” a ti a. Liandova finzia chu mak a ti a, a en zui vawng vawng mai a. An kal liam ta a. Lêrsia se chi tha an lak chu an khuaah pawh an kai lut lo va, tuma hmuh lohvin ramhnuai sih zau takah an dah a, an hung tlat a. Tu man sial an nei tih pawh an hre lo va.

Thla tin hian Liandova chuan se en turin Tuaisiala chu a tir a, notê thar hi a lo nei ziah mai a. Se note thar chu Tuaisial chuan sakhi emaw a ti a. A haw hnu chuan a u hnenah, “I e ka u, kan se huangah khan sakhi a lo awm ve reuh va, a zuang zek zek mai,” a ti thin a. A u chuan, “Duh leh tichuan lo awm ve mai mai rawh se,” a tihsan thin a. Rei vak lo chhungin Liandova te unau chuan sial an ngah ta em em mai a.

Liandova te unau chu a rukin an hausa ta hle mai a. Mahse tuman an hausakzia an la hre lo va. A chang chang hian an dar neih kha an tum thin a. Mite chuan an dar tum ri chu an hria a, an kal hnai a, kawngka atang hian:
“Liando te unau unau,
Dar ze nge in tum in tum?”

an ti a, an rawn zawt thin a. Anni chuan an dar chu an thukru leh thuai a, bur chhia an vaw bel bel a:
“Dar zeng mah kan tum lo ve,
Liando bur chhe te kan tum kan tum”
tiin an lo chhang thin a.

Nikhua a lo rei a, Liandova chu a lo tlangval ve ta a. An hausak dan chu an la fanu Tuaichawngi chuan a rukin a lo hre vek mai a. Chuvang chuan Liandova chu a ngaizawng ta em em a, pasala neih a duh viau mai a. Tuaichawngi chu a hmel a tha hle a, a nu leh pa pawhin an chhuang hle a. An lalpa chuan, “Ka fanu Tuaichawngi hi a pasal duh ber kan khaw tlangval zinga mi ka thlantir dawn a ni, tlangval zawng zawng hnatlanga kal vek tur, an lo haw lam chu kawtchhuahah a pasal tur a duh ber a lo kawk ang a, puanrin a lo pe ang,” a ti a.

An ni ruatah chuan tlangval zawng zawng chu kal tur an tihna lamah an kal vek a. Liandova te unau pawh chuan, “Mi sahmim tipuarah pawh i kal ve mai mai ang hmiang,” an ti a, an kal ve ta a. Tlai lamah chuan a nu leh pa te nen kawtchhuahah chuan Tuaichawngi te chu an lo awm a, an khaw upate pawh an awm khup bawk a. Tlangvalho chu an lo haw zung zung a, Tuaichawngi chu kawng sirah chuan a lo ding reng a. An khaw mitha fate leh tlangval hmeltha pui pui te chu an lo kal zung zung mai a; mahse Tuaichanwgi chuan tumah a lo uksak hlek lo mai a.

A tawpah chuan a hnuhnung berah Liandova te unau chu an lo kal ve hna hna a, Tuaichawngi chuan Liandova chu a lo kawk a, “Hei hi ka pasal tur duh ber chu a ni,” a ti a, a puanrin ken chu a pe ta a. Tuaichawngi pa chu a thinur ta em em a, a ang a, “Ka khaw mi tha fate leh tlangval dang hei zozai zingah ka khaw mi che ber kher leh rethei ber maw i thlan chu! Tuaichawng, i hamtha lo vang e,” a ti a, a kawhna kut zungchal chu a tansak ta a.

Tuaichawngi chu a pa te in lama haw a ngam ta lo va, Liandova nen chuan an inzui haw ta a, an innei ta nghal a. Tuaichawngi pa chuan a fanu man atan, “Sial, ka se huang su darh khawp leh thi, ka thuamban uai tliak zo min pe tur a ni,” tiin Liandova hnenah a ngen eltiang ta a.

Liandova te unau chuan Tuaichawngi man chu an pek a lo tul ta a. Mahse an thi neih zawng zawng thil loh vek a ni si a, thilna tur la pawh an nei lo va. Tuaichawngi chuan a nu hnenah latui a han dil a, “Latui min lo pe ta che ka nu,” a ti a. A nu chuan latui pakhat a lo pe a, mahse chu chuan a daih teuh si lo va. Nitin hian a dil ziah mai a. A nu chuan, “Engah nge maw i hman zawh zozai le?” a lo ti a. Tuaichawngi chuan, “A, ka nu, an puan a lo chhe nasa em alawm mawle,” a ti mai a.

A nu chuan a ringhlel ta deuh va, a va bih ru ta a. Tuaichawngi chuan Liandova te unau puanchhia awzawng a lo thui lo va, thi a lo thil a lo ni zawk a. A thil sa chu tam tak hi a lo inbang nghung tawh mai a, la thil leh tur chu thlangraah a vum tun hian a la awm bawk a. Chuta chin chu Tuaichawngi nu chu a lawm rilru ta viau mai a. Tuaichawngi’n latui a va dil leh te chuan ui lo takin a lo pe a, “A daih loh leh han lam leh zel rawh aw, Chemtê,” a ti thin a.

An thi thil chu tam tawka an hriat veleh Tuaichawngi pa hnenah an kalpui ta a. An thuambanah chuan an bang a, a hnuhnung berah chuan thipui hrui fual delh dawlh hi Liandova chuan a han bang leh hnawk mai a, a uai tliak ta a, tawk an ti ta a.

Sial pek leh tur a ni ta a. An khaw tlangval fel deuh deuh te chu Tuaisialan a hruai a, ramhnuaia an se huanga mi chu an zuk khalh chhuak ta dum dum mai a. Tuaichawngi pa se huangah chuan an khalh lut a, a hnuhnung ber tilah chuan Tuaisialan sairawkherhin a han perh pawp mai a, chu chuan a phin buai a, Tuaichawngi pa sehuang chu a su darh ta vek mai a. Tichuan Liandova chuan Tuaichawngi man chu a tlak ta a.

Liandova leh Tuaichawngi chu an induh em em a, hlim tak leh lawm takin an awm dun zel a. Kum thum an inneih hnu chuan fapa tha tak an hring a, an lawm em em a. Tichuan khuangchawi an tum ta a. An laina zawng zawng, hla taka mite pawh an chah khawm vek a. Liandova nu pawh kha an chah ve a. An khuangchawina tur chu hlim takin an buatsaih mup mup mai a, a khaw mipui chu an hlim em em a.

An tihpui ni, Liandova te chhung Khuang chunga an chuan ni chu a lo thleng a, mi zawng zawngin ruai an theh hum hum a. Tlaiah chuan Liandova te chhung chu khuanghlang chungah chuan an chuang a, mite chuan an zawn a, an uarpui em em a, an sêp vuh vuh mai a. Tuaichawngi chuan thite a vawrh ur ur a, an inchuh huai huai a. A kut zungchal a pa tan bulhsak kha a vilik a, a pa hnenah chuan, “En teh ka pa, min tansak hi,” a ti a, a lek valh valh mai a. A pa chu a hrilhhaiin a zak deuh hle mai a.

Nakinah chuan Liandova chuan an kawmchar banglai chhunga papui chhunga saruhkawl dah khawm, an retheih laia mi pek khawm kha a va la chhuak a, mual laiah chuan a chhung ta ruih a, “Hei, kan retheih laia in sa min hleh khawm kha a nih hi,” a ti a. Mite chu an zak a, an haw zo ta a.

Tin, a nu an chah kha Khuangchawi tiak hnu nithum niin a lo thleng ve chauh va. Liandova te in chu lal in ang maia sei pui hi a lo ni tawh a, chhiahhlawhte lah a ngah hle mai a. A nu kha a lut zak a, kaitênah a ding reng a. Chhiahhlawhte chuan, “Ka pi, lo lut rawh,” an ti a, an kai lut ta a. Ani chuan Liandova te unau ei atan tiin laiking rêp te, vaimim pu lungte leh bal te a phur vei um a, chungte chu a phawrh zak a, chhiahhlawhho chuan anphawrh sak a, an dah tha a. Ni rei lo te chauh a cham a, a haw leh dawn ta a, an khuangchawina se sa rep te chu an phurhtir teuh mai a, tin, ama thil rawn phurh te kha an phurhtir leh vek a, "keini zawngin khang kha kan ei duh lo e, nangman hawn leh zawk rawh" an ti a, tichuan a kal ta a.

A kal ta chu kawtchhuah a va thleng a, Liandova te khaw lam chu a lehhawi a, a ding a, a inngaihtuah a, “Aw, Liandova te unau heti taka an lo ropui ta mai tak chu,” a ti a, a zak lutuk chu a rilru a mit sulh a, a tlu tawp a, a thi chu a ni ta reng mai a.

Liandova te unau erawh chu hlim leh lawm takin, fanau maltluan chawiin an awm zel a ni. Tichuan an retheih em em laia Liandova’n a nau Tuaisiala a tawng thlamuanna, “Tuaisial, lungngai mah ta che, zangkhua a la bungbu thei a nia,” a tih te, “Chung Pathianin bawkkhupin min en reng alawm,” a tih te chu a tak takin a lo thleng ta a ni. Tin, nikhua a lo rei a, Tuaichawngi nu leh pa te kha khaw hranah an awm a, an lo tar ta hle a. Liandova leh Tuaichawngi chu zin atan an sawm a, an fate nen an zuk zin a. an kal lam chuan Run lui chu an dai kai thei a, Tuaichawngi pa khua chu dam takin an thleng a, an inhmu khawm chu an hlim em em a, rei tawk tak an chawm a. Nakinah chuan an hawn a lo hun ta a, an haw lam chuan runlui tui chu a lo lian ta chiam a, an dai kaina pangngaiah chuan an dai laiin Tuaichawngi chu tuiin a lak tak a ni an ti. Liandova chu a tap ta a.

"Ka kal lama pal siau siauin,
Ka hawn lamah Runt ui a lian e,
Run tui lianah ka Tuaichawngi banah ka kai e,
Ka kai zo lo, ka tuaichawngi a fam ta hi e,"
a ti a, a tap a tap a.

Thenkhat sawi dan chuan, Liandova hian hmei a nei a, a ban lehlamin a hmei chu a kai bawk a, a hmei chu a tla dawn tep bawk a, chu mi a han tanpuina lamah chuan Tuaichawngi chu a thlah palh tak a ni an ti.

A tawp ta...