KEITE-IN BUDDHIST PUITHIAM A SEH

KEITE-IN BUDDHIST PUITHIAM SEH

– Familia Fanai Laltansanga 

BUDDHIST PUITHIAM RAHUL WALKE

Nilaini chawhma lam khan India ram Maharashtra state Tadoba ramngawa Buddhist puithiam pakhat, Rahul Walke  chu a fianrial bethel laiin keitein a seh hlum.

Sakei leh ramsa dang humhalhna Tadoba forest-ah hian Buddhist monastery @temple a awm a, temple atanga hla tak ramngawt chhung thingkung hnuaia a ţawngţai laiin keite hian a rawn bei a, a seh hlum ta a ni. Forest thuneituten keite hi man an tum mek niin forest official GP Narawane chuan a sawi a, tu mah ramhuai pilrila kal tawh lo se a duh thu a sawi bawk. Rahul Walke chhungte hnenah sorkarin zangnadawmna cheng nuai 10.2 an pe dawn a ni. 

THLARAU MI CHAWNGKHUPA

 Mizo hla ropui ‘Aw, Khawngaihtu Pathianin’ tih hla phuahtu Pu Chawngkhupa fianrial ţawngţai lai hi chu sakeiin a seh ka ring lo. Ani kha Sailam khawchhuak a ni a, a thlarau chan a sang a, a khawpuiten an hriatthiam mang loh lai pawh khan ka pu tirhkoh Langlura leh Sailam lal hmelţha leh zaidam Lalthawvenga-te nen khan thlarau nun luangrualna tlangan an leng za a. 

Pu Chawngkhupa chuan vawmtlaka tla Savawm hliam damdawi a pe a, aiawt-a tla chakai saltlang a chhuah bawk a, Bilkhawthlira a awm laiin a lo vau-a thingkawrawng zau tak mai chu thlam atan a hmang a, savawm nen chu thingkawrawng chu an inţawm a ni ber e. An riak dun mai zel. Pu Chawngkhupa khan rulngan te, rulhlai te, rultuha te a man a, a awrh mai zel.

ZOPA MAK ZADALA LEH KEITE

Serkawn Ramzotlanga Pi Tluangpuii chuan a pa, Pu Zadala Hrahselin keite a pet hlum thu min hrilh a, mak pawh ka ti hran lo. Engvang nge tih chuan Zopa mak Zadala makzia ka lo hriat tawh vang a ni a. 

Mi thenkhat chuan “Zadala hian a duh hun hunah sa a  kap thei a,  lasi a zâwl a ni.’ te an ti thin a. Amaherawhchu, chutiang zawng a ni lo va, Pathianin a ram din nan sa kah theihna leh chaknate a pe niin amah chuan a sawi a ni. 

Hurry Amazon, Snapdeal kher a ngai ta lo. Mizopa hi I dawr hram hram ang aw. Hnamdang ai chuan mahni thenawm

Mizoram chhim lamah Pathian thuawi an harsatna pakhat chu Kristian an nih chuan sa an kap thei lo vang tih an hlauh vang a ni a. Ama sawi danin Pathianin sa kah theihna a pe ta a, chak thut theihna a pe bawk a. Mi chak leh sa kap thei ngaihsanna hmun, Chhim lamah  Pathian thuawi leh hming ziak lak chungchangah Zadala hi Pathianin a hmang ţangkai em em a ni. 

Zadala hi Zopaah chuan pa lian tawk tak a ni a, a bân hi hauhuk bân ang deuhvin a sei a, a han kal hian thla tliak kal ang hnuang hnuang hian a lang naa, a \uan hi a rang em em mai a, ramsa ţuan rang em em sakeiin a zuan pawh hian kut a lo thlak hman ziah a ni.

Khawvel indopui II-naah khan Lushai Labour Corp-ah Company commander hna thla li a thawk a. S.Vanlaiphaia a chhoh hnu chuan Lt.,Col.Parson khan enthlatu (Secret Agent) hna thawk turin appointment a pe a, rifle leh a mute pawh a kawltir  a, a hmang tangkai hle nghe nghe  a ni. 

Silai kah hi a thiam em em a, a kap rang bawk. Vawikhat chu Assam Rifle chân kahna-ah an sawm ve a. Lunglei Chanmari hmunah hian a tel ve a, a tum tak a kah fuh zel avangin sipai hotute pawhin mak an ti hle a ni. Silai hi a tin ve ngai lova, tin lova a kap nghal mai a ni. 

Sa a kap thei mai chauh pawh a ni lo va, sa leh sava chi hrang hrang pawh a man tam hle a. Chirang leh buarchawm sava kawng chunga thlawkte hi a um thut a, a man mai ţhin a ni. Thehlei kawng kân ni eng emaw zat a manin, sazu lianga tlan laite hi a rek thuai zel mai a. Zawng hi a hliam leh a note chhiar lovin a puitling hlir pariat a man a, ngau erawh hi chu pakhat chauh a man a ni. Phivawk, nghalpui, nghalchang, sakhi, sazuk, saza te a man a, sai note a man bawk a, a sai note man hi sum sawm a ni. Keite a pet hlum thei a ni a. Hei ringawt pawh hian pa naran a nih lohzia a tarlang chaing viau awm e. Keite ţuanranzia chu mak tak a ni si a. 

Sai ramchhuah hrat mi a ni a, Lunglei SDO Tilbury Sap-hova C.I Rozika, Taia leh Pu Sainghinga-te nen an sai ramchhuah ţum khan Chhim lama sai kawlh an sawi luai luai “Lumama” an tih mai kha an bei a, ţum thum an bei a ni. Sai rual nen an intlansiak ţum pawhin “Mual thumna chu kan la chhuak rual rengin ka hria” a ti a ni. Ţum khatah sai 5 a kap a, a sa an phur zo thei tawh si lo va, la sawi ve reng rengah tiin a silaiin saipakhat chal-ah a a chhu nghek mai a, sai chu a kimki chawih chawih mai a ni. 

Sakei erawh hi chu a kap hreh em em a, a ran an sehsak emaw, intawh sual emaw chauhvin a kap thin a, a kahhlum pawhin a ruang a hlawm duh ngai meuh lo thin a. Mahse sakei nen hian an intawk sual zing viau a, an riah buka zuang lut tur sakei hmui-ah mau bula a vuak chawrh chang te a awm a. Kawng chhaka amah lo changin a rawn zuan a, sakei nghawngah a rek a, kawngthlang lamah a namthlak tak te pawh a awm. 

Zadala hi damdawi lam thiamna pekin a awm a, Mizo damdawi hi a hmang ţangkai em em a, damlo, thi mai tura ngaih mi tam tak nunna a chhanchhuak bawk a ni. 

Pa mak dangdai ngang kha a ni a, a dam lo ngai meuh lo va, a inbual ngai bawk lo va. Mahse a bal bik lo tlat mai a ni. “Ka inbual chuan ka khua a sik ţhin” a ti tlat a, a fate’n an bual luih pawh hian a khua a sik tak tak ţhin a ni. “Kum 70 ka tlin thleng khan ka inbual zat hi chhiar ta i la, sawi tham a awm lo vang, kum 1978 atang khan ka inbual ve ta zauh zauh chauh a ni” a ti. Lo vah haw te, sa pel haw te, buh chhek haw te pawh hian  inbual lovin a mu mai ţhin a. Mangkhawh hawn erawh hi chuan haw kawngah tui a awm chuan, a ke leh a kutte chu a sil ve liam luam ţhin a, hmai a phih ve ţhin chauh bawk a ni. Mak ang reng takin Zadala hian chîl hi a chhak ngai lo tlat mai!

“Ka tlangval laiin ka kamis Lungrangah vawikhat ka suk ka hria a, puan veng mi ka ni a, ka nu suk loh chu ka suk ka hre lo." 

Khuanghluma a awm chhung chuan zanah pawh hnathawh kawr deuh ngawt a ha a, ka hnathawh kawr leh kekawr hi ka suk a hre lo! Rap chungah hian a theh chho mai a, inting nen hian a khâwng ûr ţhin” a ti bawk. 

Zadala hian sa a kap tam em em a, a kah zat chiah a sawi thei lo. Mizorama sa awmah hian samak leh sele tih loh chu a kap kim vekin a inhria a ni. Selekhawfang hi a kap duh ngai lo. Ramhnuaiah sela nen an intawng a, a kap dawn a, sele-in a rawn phin ta thut a, a che hman eih lo. A vanneiha siamin a thi lo hlauh. Thi lova raungin a chhuak. A kap hman ta lo.