NANGNI THINGTLANG MITE U

NANGNI THINGTLANG MITE U

~Ahmaa Khawlhring 

Nikum lam ata tawh Zoramin hun harsa leh khirh tak mai kan tawng a, kan hriat theuh angin hrichhia/hripui in Zoram dung leh vang, khawvel pum a fan chhuak a, khawvel mithiam rual pawhin a ngaihna tak an hre bik lo a ni teh chek a ni’ang chu, an midum kawng bo hawi ve vel mai mai a ni ber. Chutiang karah chuan nikum atangin Zonun zemawi a lo lang chhuak leh a, kuminah pawh kan sawi sen loh hial tur Zonunmawi a lo par vul leh ta! Mizo nih hi a va nuam teh lul em!

A VA MAK EM!! :

Thingtlang lo neih hahthlak zia kan hre nel nual ang a, khawpuia seilian ho chuan a chan ve chan veleh pawh kan hre kher lo maithei. Kan zirlaiah te chuan Jhum Cultivation leh Shifting Cultivation te chu kan zira kan hre nel nual thung ang. Mahse, a tha thawh lai, ni tla van vuai a, a sur a sa pawh sawi thei lo leh kawla ni chhuak chhiar a, beka thlantui luang zawih zawih a feh chhuak thin te dinhmun dik tak erawh hriat phak rual a ni lo e. Chung hah taka an thawh chhuah sa chu  khawpuia  hri kai, hri  vanga inkharkhip te hnenah a let engmah beiseina awm hauh lovin zuk sem ia maw le! A mak a, a ropui takzet. 

Thil pakhat chiang em em a awm. Heng thingtlang mite hian an neih chuang liam, tih ngaihna an hriat tawh loh  an dah khawm an rawn sem a ni reng reng lo. A nihna takah chuan hralh sumah hmang ta se,  a rate that vanglai leh hralh a nawm hun lai tak a ni zawk. Chu chu  an hmuhhmaih bik lo, Mizo tlawmngaihna, ‘Sem sem dam dam, ei bil thi thi’ tih than-hnan a, thuvawn a nei tlat-tu an nih vang chauhin he kawng hi an zawh a ni. Hei hi a hlu lutuk a, engmahin a lei zo lo. He zirtirna hi a tha takzet a, khawvel zirna in sang khawiah mah zir theih a ni hek lo. He zonun-ze-mawi hi Zonunah chauh a awm.

Khaw hrang hrang, YMA Group adt. An hming hmerh in sawi dawn ila kan sawi kim lo nuaih dawn tih hi a chiang reng mai. Ngun taka ngaihtuah hian a mak tih mai loh chu sawi tur ava vang em! He inpekna hi mahni inphatna a ni. An neih uchuak vang a ni hauh lo, a Mizo pui tanpui ngai, hnathawk thei lo a rei tak kharkhip te dinhmun tur an han ngaihtuah vang vang a, “E! keini zawng anni ai thlawt chuan kan la arhang zawk e,” tih rilru aṭanga lo chhuak a ni tih hi a chiang  hle. Ka zeldinna-ah chuan lawm avang-a, a ruka patling mittui khap per sak sak hi an awm ngei ang. Tangka hmanchawp takngial pawh nei tawh lo tan chuan heng thingtlang mite inpekna rah chhuah hi a va hlu lehzual em aw.

ENG NGE KAN TIH VE TAK ANG? :

 Khawpui mite hian eng nge kan tih ve tak ang? Harsatna, manganna tawp kan tawn lai hian kan unau thingtlang mite chuan min phatsan lo va, an inpekna leh inhuamna a nasat zia kan hmu a, kan hre tawh e. Engmah phut let an nei hauh lo tih pawh kan hria, tih theih erawh kan nei ve ngei ang.

Kan puanven sawi chhing ila, “Ngawi tak rawh, hri hi a la kiang mawlh ang a, thingtlang mite u, kan tana in inpekna hi kan do let mawlh ang.’ tih rilru put ava duhawm dawn em!! Chu chuan Mizo nih a tinuam lehzual ang a, kan ṭanrualna a ti nghet ang a, inpumkhatna duhawm tak a lo piang thar leh ang a, Mizo nih hi a va nuam lehzual dawn em! Tih theih chu kan nei em em ang. An tana harsa si, kan tana awl ai deuh te pawh a awm maithei, ngaihtuahna seng ila, kan veng min tanpui-tute khua hian eng nge an mamawh? An khuaah chhungkaw harsa zual engzat nge awm? A tam thei ang, tih theih pawh kan nei ve ngei ngei ang, hei hi tangkai taka hman theih a ni. Inpumkhatna tha lehzual zawk min siamtu ni zel sela, kan in-tanpui tawnna hian rah duhawm tak a chhuah ngei a rinawm.

TLIP-NA :

"Tu pawh keimah anga mahni leh midang tana thil tha tih tum lova, ral thlir mai mai chu a ram tan a fapa tlaktlai lo, hrin man awm lo a ni ang”

- Kaphleia, Thlirtu

Ziak mi a ni a, amah a inhmeh bel mai a  ni. A pawimawh ber zawk chu a thu ken hi a ni. Fapa tlaktlai lo, hrin man awm lo a tih tak chu midangte tana engmah tih tum lo, en liam mai ṭhin mite an ni a, thingtlang lama kan unaute erawh fapa hrin man  awm tak hlir an nihzia a tak/chetzia-in an pholang a, hmuh hmaih rual lohin a langsar a ni. Chu chuan mizo nih a ti nuam hle a, Vankhama ‘Raltiang ram’ leh Rokunga ‘Chhawrpial run’ chu hei ngei hi a lo nih hi tih loh rual a ni lo.

A tawp berah chuan, ‘Nangni thingtlang mite u, in chungah hian kan va lawm teh lul em! Keini chuan kan rûl seng hauh lovang che u. Chungah Pathian a awm a, ani chuan a let tam takin malsawm mawlh che u rawh se. Kan lawm e’

A bak sawi leh tur a awm tawh lo.

He thil hi Whapsapp group pakhat a ka hmuh a ni. Forward kual vak tawh anih avang in a ziaktu hi han biakpawh tur ka hre hauh lo va.  Ṭha ka tih em avang in a phalna la hmasa hauh lovin ka lo dah chhuak tawp mai e. Anin min lo hrethiam em ang chu maw!   ~Admin.